Sınav Kaygısı Nedir?
Günümüzde bireyler hayatımızın belli aşamaların geçmesi gereken dönüm noktalarıyla karşı karşıya gelebilmektedir. Kimileri için bu sınav hayatının çok önemli bir noktasında olabilmektedir. 8. Sınıf öğrencisi için TEOG, 12. Sınıf öğrencisi için YKS, Üniversite öğrencisi için KPSS. Veya daha sayamadığım birçok sınav. YDS, MSÜ, Bursluluk, Ales, KPDS ve daha birçok sınav. Bunların yanında bir de eğitim öğretim süresince yapılan ders sınavları. He biri aslında isminden de anlaşıldığı üzere sınav ve bu sınava ait bizleri zora sokan, kontrol etmekte zorlandığımız kaygı duygusu. Sınav kaygısı, pek çok kişinin hayatını zora sokan, baş etmede zorluk çektiği önemli konulardan bir tanesidir. Bu konuda bireyler sınav kaygısıyla baş etmede zorluk çektiği için psikolog desteği almakta ve sınav kaygısıyla baş etmek için adımlar atmaktadır.
Sınav kaygısının belirtileri nelerdir?
Sınav kaygısı belirtileri arasında sıklıkla yaşanılan durumlardan başlıcaları, somatik ağrılar (Karın ağrısı vb.), ellerin terlemesi, nefes alıp vermede düzensizlik, hazım ile ilgili şikâyetler, ağız kuruluğu, mide bulantısı gibi belirtilerle kendini gösterebilmektedir. Bu konuda organizma karşılaştığı olumsuz duruma karşı bir dengesizlik hali içerisine girmektedir. Tüm bu dengesiz hali dengeye getirebilmek için tepki vermektedir. Kimi zaman bu denge hali zaman içerisinde denge haline gelebilmektedir. Ama bu durum kimi zamanda dengeyi bulamayabilmekte ve performans anlamında olması beklenilenin altında sonuçlara sebep olabilmektedir.
Sınav Kaygısı neden oluşmaktadır?
Sınav kaygısı nedeni konuda net bir durumu ifade edebilmek yerinde olmayacaktır. Her birey kendi içsel dinamiklerine bağlı olarak bu durumu yaşamaktadır. Genel bir deyişle ifade edecek olursak sınav kaygısı, sınava dair olan inançlarımızla ilgili olduğunu söyleyebiliriz. Sınava dair; ‘’Hata yapmamalıyım.’’, ‘’Yanlış yapmamalıyım’’ şeklinde olan düşünceler sınav kaygısına zemin oluşturabilecek sonuçlar verebilmektedir. Nitelim kaygı bir noktada eyleme geçmemizi sağlayan normal ve olması gereken bir duygudur. Kaygı duygusunun olmadığı durumda bireyler hayata dair adım atma noktasında bir güdüsü olmayacaktır. Bir yandan olması gereken bir yandan da fazlasının performansımızı etkilediği bu kaygıyı nasıl dengede tutabiliriz? Bu konuda aşağıda yer alan kaygı ve başarı grafiği performansımızın maksimum düzeyde kullanabilmemiz için uygun bir grafik olarak karşımıza çıkmaktadır.
Grafikte de görüldüğü üzere kaygı düzeyimiz belirli bir düzeyde olduğu zaman performansımızın en üst noktasında sonuçlar elde edebiliyoruz. Ama kaygımız optimum denilen kısımdan daha az ve ya daha fazla olduğu zaman performans anlamında sorunlarla karşı karşıya kalabilmekteyiz.
Bunun yanında sınav kaygısına sebep olan düşüncelerimizin de haricinde başka sebepler de olabilmektedir. Olumsuz yaşam deneyimleri, Ebeveyn tutumu, duygusal sistemlerimiz gibi sebepler de sınav kaygısına sebep olabilmektedir. Bu konuda anksiyete bozukluğu olan bir bireyin sınava dair de aynı süreci deneyimleyebilmektedir. Aynı şekilde ebeveyn yetiştirme sistemleri içerisinde mükemmeliyetçi bir ebeveyn tutumu da çocuğun sınav kaygısına sebep olabilmektedir.
Sınav kaygısıyla baş etmek için neler yapılabilir?
Sınav kaygısı için önemli olan kaygının optimum düzeyinde tutabilme becerisini kazandırabilmek önem arz etmektedir. Kaygıyı kontrol altına alabilmek, Kaygı duygusunu regüle edebilmek sınav kaygısı için atılacak adımların başında gelmektedir. Kaygıyı regüle edebilmek için ise kaygısı esnasında nefes alışverişlerinizi normal seviyede tutabilmek çok önemlidir. Haricinde zihinsel olarak sınava dair yüklemiş olduğumuz anlamı değerlendirmek, göz önünde bulundurmak ve bu düşüncelerimizi işlevsel düşüncelerle değiştirebilmek sınav kaygısını azaltmak için önemli adımlardır. Yine de yapılmış ifade ettiğim hususlar ya da kişisel becerileriniz sınav kaygısını kontrol edebilmekte zorluyorsa bir uzmandan destek almanız yerinde olacaktır.
Kartal Psikolog bölgesinde sınav kaygısı konusunda bilimsel yöntem ve metotlarla destek almak isteyen danışanlar için hizmetinizdeyim.
