Narsistik Kişilik Bozukluğu
Narsizm Yunan mitolojisinden günümüze kadar gelen kişilik analizinde yardımcı olan bir kavramdır. Narsizm, diğer adıyla özseverlik olarak tanımlanan kişinin kendisini her anlamda mükemmel bulması durumudur. Psikolojide bir tür kişilik bozukluğu olarak bilinen narsisizmin tedavisi bulunmaktadır. Narsizmin özelliklerini büyük bir oranda taşıyan kişiler ise ‘narsist’ olarak tanımlanır. Günümüzde ise pek çok kişide narsistik kişilik bozukluğu teşhisi uzman kişiler tarafından koyulmaktadır.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir?
Narsistik kişilik bozukluğu genel ifadeyle kişinin kendisini diğer tüm insanlardan üstün görmesi ve özgüvenlerinin aşırı derecede yüksek olması durumudur. Bu aşırı özgüven, kendine hayranlık ve kendini diğer insanlardan üstün görme durumu patolojiktir. Narsistik kişilik bozukluğunda birçok belirti kendini gösterir. Üst seviyede benmerkezcilik, başarı ve güce bağlılık ve empati yoksunluğu bu kişilik bozukluklarında en sık görülen belirtilerdendir.
Narsistik Kişilik Bozukluğunun Sosyal ve Aile Yaşamı Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Narsist bireyler her alanda bulunduğu için aile, arkadaş ve benzer yakın ilişkilerde bazı davranışlarıyla dikkat çeker. Kendilerini mükemmel olarak tanımlayan ve hayatlarında başarısızlığa yer vermemeye çalışan bu kişiler özellikle de yakın çevresinde başarılı olarak görülebilir.
Narsist kişiler başarılı olduklarında hırs ve övünme gibi davranışları sıklıkla sergilerler. Ancak başarısız olduklarında ise tam tersine başkalarını suçlama eğilimindedirler. Dolayısıyla bu insanların yakın çevrelerindeki kişiler değersizlik ve yetersizlik gibi duyguları hissederler. Üstün yönetim gücünü elen alan narsist bireyler sürekli olarak kontrol ve denetim kurmaya çalışırlar. Dolayısıyla ortak bir görev dağılımında bulunmak narsistlere göre değildir. Benmerkezci kişilik yapısına sahip olan narsistler kendilerinden başkalarını önemsemezler. Dolayısıyla yakın ilişkilerde narsist bireylerle iletişim kurmak zorlaşabilir.
Kendilerini ulaşılmaz gören ve iletişim kurmaya çok açık olmayan narsist bireyler sosyal hayatlarında sıklıkla anlaşmazlık yaşayabilir. Bu da sosyal ve aile hayatına olumsuz etkileri beraberinde getirir. Zira narsist kişilerin ilgi odağındaki tek şey kendisidir. Bu da onların yalnız kalmasına neden olan en önemli nedenlerdendir.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Tedavi Edilebilir Mi?
Narsistik kişilik bozukluğu diğer çoğu psikolojik rahatsızlık gibi tedavisi olan bir rahatsızlıktır. Ancak bu psikolojik rahatsızlıkta tedavi yönteminde ilaç tercih edilmez. Narsistik kişilik bozukluğunun tedavisi uzun bir terapi sürecine dayanır. Zira narsist bireyler tedaviyi başta reddettikleri için tedavi süreci uzayabilir. Uzman psikolog narsistik kişilik bozukluğu tedavisinde bilişsel davranışçı terapi yöntemini kullanır. Bazı durumlarda ise ilaç yöntemleri de kullanılır. Bu yöntemler tamamen narsist bireyin sergiledikleri davranışa ve altında yatan temel nedene göre farklılık gösterir.
Narsistik Kişilik Bozukluğunda Sıkça Gözlemlenen Belirtiler
Narsistik kişilik bozukluğunda gözlemlenen belli başlı belirtiler söz konusudur. Başarısız olmaktan kaçınan narsistler sosyal ve aile hayatlarına baskın özelliklere sahiptir. Bir kişi aşağıdaki belirtilere sahipse narsistik kişilik bozukluğu eğilimine sahip olabilir:
- Kendini tüm insanlardan üstün görür ve aşırı derecede benmerkezci duygusuna sahiptir.
- Sadece kendisini ilgi odağına alan narsist bireyler başka kimseleri önemsemezler.
- Kendilerini son derece başarılı görürler ve başarısız olduklarında başkalarını suçlarlar.
- Kendi ihtiyaçlarını karşılamaktan hoşlanmayan narsist kimseler bir başkasının kendi ihtiyaçlarını karşılamasını bekler.
- Sadece başarı olarak değil aynı zamanda fiziksel olarak da kendilerini başkalarından üstün görürler.
- Başarısız olmaları durumunda aynı zamanda çevresindekilere öfkeli ve agresif davranışlar sergilerler.
Bu belirtiler narsist bireylerde görülen en sık gözlemlenen davranışlar arasındadır. Psikoterapi yolu tercih edilen narsizmde tedavi süreci kişinin davranışlarına göre farklılık gösterebilir. Narsizme neden olan depresyon ve kaygı gibi rahatsızlıklar da uzman psikoloğun uyguladığı yöntemlerle tedavi edilir. Kartal Psikolog randevuları alarak bu konuda kendinize veya yakınlarınıza destek sağlayabilir, narsistik kişilik bozukluğunun üstesinden gelebilirsiniz. Uzmanların etkili desteğiyle hayatınızın daha kolay ve pozitif geçmesi sağlanır.